Alacaklısını Zarara Uğratmak Amacı ile Ticari İşletmede Yöneticinin Borçlarını Ödememesi Suçu (İİK. m. 333/a)

1. Alacaklısını Zarara Uğratmak Amacı ile Ticari İşletmede Yöneticinin Borçlarını Ödememesi Suçu Nedir?

İcra ve İflas Kanunu'nun 333/a maddesi, 17.03.2003 tarih ve 4949 sayılı Kanun’un 90. maddesi ile eklenmiş ve 31.05.2005 tarih ve 5358 sayılı Kanunun 4. maddesi ile değiştirilmiştir. Madde metni şu şekildedir:

"Ticaret şirketlerinde hukuken veya fiilen yönetim yetkisine sahip olanların alacaklıları zarara uğratmak kastıyla ticari işletmenin borçlarını kısmen veya tamamen ödemeyerek alacaklıları zarara soktukları takdirde, bu işlem ve eylemlerin başka bir suç oluşturmaması hâlinde, alacaklının şikâyeti üzerine, altı aydan iki yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Birinci fıkradaki suç taksirle işlendiği takdirde, alacaklının şikâyeti üzerine, fail hakkında zararın ağırlığına göre ikibin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur."

2. Genel Olarak

Bu suç, borçlu ticari işletmenin hukuken veya fiilen yöneticisi olan kişilerin, alacaklılarını zarara uğratmak amacıyla borçlarını ödememeleri durumunda ortaya çıkar. Kanun koyucu, bu tür davranışların cezalandırılması gerektiğini öngörmüş ve 333/a maddesi ile düzenlemiştir. Yapılan değişiklikler ile para cezası yerine gün para cezası olarak adlandırılan adli para cezası getirilmiştir.

3. Suçun Mağduru

Bu suçun mağduru, zarara uğratılan alacaklı veya alacaklılardır.

4. Suçun Faili

Bu suçun faili, borçlu ticari işletmenin borçlarını ödemeyen ve alacaklıları zarara uğratan yöneticidir. Yönetici, hukuken veya fiilen yönetim yetkisine sahip olmalıdır.

5. Suçun Maddi Unsurları

a. Sanık Borçlu Olan İşletmenin Hukuken Veya Fiilen Yöneticisi Olmalıdır: Hukuken veya fiilen yönetim yetkisine sahip olmayanların bu suçu işlemeleri olanaksızdır. Ticaret hukuku mevzuatına göre, bir ticari işletmede kimlerin hukuken yönetim yetkisine sahip olacağı belirlenmiştir. Ancak bazı durumlarda bu yetki fiilen kullanılabilmektedir.

b. Ticari İşletme Yöneticilerinin Ticari İşletmenin Alacaklarına Borçlarını Ödememeleri Gerekir: Yöneticilerin borçlarını ödememeleri şirketin maddi imkansızlığından değil, tamamen alacaklıları zarara sokma kastı ile olmalıdır. Eğer yönetici, şirketin kaynaklarının olmaması nedeniyle ödeme yapmıyorsa suç oluşmayacaktır.

c. Bu İşlem ve Eylem Başka Suçu Oluşturmamalıdır: İşlem veya eylem başka bir suç olarak tanımlanmadığında bu maddede tanımlanan suçun genel bir uygulama maddesi olarak kabulü gerekecektir. Ticari işletmede yöneticinin bu suçtan dolayı sorumlu tutulabilmesi için işlem ve eylemlerinin başka bir suçu oluşturmaması gerekmektedir.

6. Suçun Manevi Unsuru

Bu suçun manevi unsuru kasttır. Yöneticilerin borçlarını ödememeleri alacaklılara zarar verme kastı ile olmalıdır. Suçun oluşumu için özel kastın gerçekleşmesi ve ispat edilmesi gerekmektedir. Ayrıca, suçun taksirle işlenmesi halinde de ceza uygulanabilir. Taksirle işlenmesi durumunda dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırılık söz konusudur.

7. Yaptırımı

Bu suçun yaptırımı, failin kasten hareket etmesi durumunda altı aydan iki yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adli para cezasıdır. Suç taksirle işlenmişse, fail hakkında zararın ağırlığına göre ikibin güne kadar adli para cezası verilir.

Sonuç

İİK m. 333/a, ticari işletme yöneticilerinin alacaklıları zarara uğratmak amacıyla borçlarını ödememesi durumunda cezalandırılmalarını öngören önemli bir düzenlemedir. Bu suçun oluşabilmesi için yöneticinin kastıyla hareket etmesi ve alacaklının zarara uğraması gerekmektedir. Yargıtay kararları, bu suçun uygulanması ve yorumlanması konusunda önemli örnekler sunmaktadır. Bu kararlar, ticari işletme yöneticilerinin hileli davranışlarının tespitinde ve cezalandırılmasında yol gösterici olmaktadır. Alacaklısını Zarara Uğratmak Amacı ile Ticari İşletmede Yöneticinin Borçlarını Ödememesi Suçu hakkında hukuki destek için Çanakkale İcra Avukatımız ile iletişime geçiniz.

Yasal Danışmanlık

Yer Ayırt