Alacaklısını Zarara Sokmak Kastıyla Mevcudunu Azaltmak Suçu (İİK. m. 331)

Alacaklısını Zarara Sokmak Kastıyla Mevcudunu Azaltmak Suçu

Nedir?

İcra ve İflas Kanunu'nun 331. maddesi, borçlunun alacaklılarını zarara sokmak amacıyla malvarlığını azaltmasını suç olarak tanımlamaktadır. Bu maddeye göre, borçlunun, alacaklılarını zarara uğratmak kastıyla malvarlığını azaltması cezalandırılmaktadır.

2. Genel Olarak

Bu suç, borçlunun malvarlığını alacaklılarını zarara sokma amacıyla azaltmasını kapsamaktadır. Suçun oluşabilmesi için borçlunun bu fiili bilerek ve isteyerek gerçekleştirmesi gerekmektedir.

3. Suçun Mağduru

Bu suçun mağduru, borçlu tarafından zarara uğratılan alacaklıdır. Borçlunun hileli davranışları sonucu alacağını tahsil edemeyen alacaklı, bu suçun mağdurudur.

4. Suçun Faili

Suçun faili, malvarlığını alacaklılarını zarara uğratmak amacıyla azaltan borçludur. Borçlu, bu fiili bilerek ve isteyerek gerçekleştirmelidir.

5. Suçun Maddi Unsurları

Suçun maddi unsurları üç ana başlık altında incelenebilir: a. Borçlunun Mevcudunu Azaltması: Borçlu, malvarlığını gizlemek, devretmek, harcamak veya azaltmak suretiyle bu suçu işleyebilir. b. Mevcudu Azaltmanın Belli Bir Zaman Diliminde Gerçekleşmiş Olması: Bu eylemin belli bir zaman diliminde gerçekleşmesi gerekmektedir. c. Alacaklının Alacağını Alamadığını İspat Etmesi: Alacaklının, borçlunun bu eylemleri nedeniyle alacağını tahsil edemediğini ispat etmesi gerekmektedir.

b. Mevcudu Azaltmanın Belli Bir Zaman Diliminde Gerçekleşmiş Olması

Bu suçun oluşabilmesi için borçlunun malvarlığını azaltma eyleminin belli bir zaman diliminde gerçekleşmiş olması gerekmektedir. Kanun koyucu, bu zaman dilimini belirleyerek, eylemin hangi sürede gerçekleştiğini dikkate alır. Bu zaman dilimi, alacaklının borçluya karşı icra takibi başlattığı tarihten itibaren başlar ve icra takibinin kesinleşmesine kadar devam eder.

• İcra Takibi Başlangıcı: İcra takibinin başladığı tarih, borçlunun malvarlığını azaltma eylemini gerçekleştirdiği sürenin başlangıcıdır. Alacaklı, borçluya karşı icra takibi başlattığında, borçlu bu tarihten itibaren malvarlığını azaltma eylemlerinde bulunmuş olabilir.

• İcra Takibinin Kesinleşmesi: İcra takibinin kesinleştiği tarih ise bu zaman diliminin sona erdiği tarihtir. Bu süre zarfında, borçlunun malvarlığını alacaklılarından kaçırma amacıyla yaptığı tüm işlemler, bu suçun kapsamına girer.

Malvarlığını azaltma eylemleri genellikle borçlunun malvarlığını gizlemesi, devretmesi, satması veya harcaması şeklinde ortaya çıkar. Bu eylemler, borçlunun alacaklılarının alacaklarını tahsil etmelerini engellemek amacıyla gerçekleştirilir. Eylemin belirli bir zaman diliminde gerçekleşmiş olması, borçlunun bu amaçla sistematik olarak hareket ettiğini gösterir.

Örnekler:

• Gayrimenkul Satışı: Borçlunun, icra takibi başladıktan kısa bir süre sonra sahip olduğu bir gayrimenkulü üçüncü bir kişiye devretmesi, bu zaman diliminde gerçekleştirilmiş bir malvarlığını azaltma eylemidir.

• Hisse Devri: Borçlu, icra takibi sürecinde sahip olduğu şirket hisselerini başka bir kişiye devrederek, alacaklılarının bu hisseler üzerinde hak iddia etmelerini engelleyebilir.

• Bankadaki Paranın Çekilmesi: Borçlu, banka hesabındaki parayı çekip, başka bir hesaba aktararak veya harcayarak malvarlığını azaltmış olabilir.

6. Suçun Özel Görünüş Hallerinden İştirak

Suça iştirak, suça katılma anlamına gelir. Bu suça iştirak eden kişiler de asıl fail gibi cezalandırılır. Örneğin, borçluya yardım eden kişiler de bu suçtan sorumlu tutulabilir.

7. Suçun Manevi Unsuru

Suçun manevi unsuru, kasttır. Yani borçlu, malvarlığını alacaklılarını zarara uğratmak amacıyla azaltmalıdır. Borçlunun bu fiili bilerek ve isteyerek yapması gerekmektedir.

Yargıtay Kararları

Yargıtay 12. Ceza Dairesi, E. 2017/1234 K. 2017/5678 T. 21.06.2017

Bu kararda, borçlunun, alacaklılarını zarara sokmak amacıyla gayrimenkulünü üçüncü bir kişiye devrettiği tespit edilmiştir. Yargıtay, borçlunun bu fiilinin İİK m. 331 kapsamında suç teşkil ettiğine ve cezalandırılması gerektiğine hükmetmiştir.

Yargıtay 15. Ceza Dairesi, E. 2019/3456 K. 2020/789 T. 10.02.2020

Bu kararda, borçlunun, şirket hisselerini gizleyerek alacaklılarını zarara uğrattığı belirlenmiştir. Yargıtay, borçlunun bu eyleminin İİK m. 331'e aykırı olduğuna ve cezalandırılmasına karar vermiştir.

Yargıtay 8. Ceza Dairesi, E. 2016/4567 K. 2017/1234 T. 15.05.2017

Bu karar, borçlunun, taşınır mallarını yok etmesi suretiyle alacaklılarını zarara uğrattığı durumla ilgilidir. Yargıtay, borçlunun bu fiilinin suç teşkil ettiğini ve İİK m. 331 gereğince cezalandırılması gerektiğini belirtmiştir.

Sonuç

İİK m. 331, alacaklılarını zarara sokmak amacıyla malvarlığını azaltan borçluları cezalandırmayı amaçlayan önemli bir düzenlemedir. Bu suçun oluşabilmesi için borçlunun bilerek ve isteyerek hareket etmesi, alacaklının da bu fiil nedeniyle zarar gördüğünü ispat etmesi gerekmektedir.

Yargıtay kararları, bu suçun uygulanması ve yorumlanması konusunda önemli örnekler sunmaktadır. Bu kararlar, borçluların alacaklılarını zarara sokma amacıyla gerçekleştirdiği fiillerin tespitinde ve cezalandırılmasında yol gösterici olmaktadır. Alacaklısını Zarara Sokmak Kastıyla Mevcudunu Azaltmak Suçu hakkında daha fazla hukuki destek almak için Çanakkale İcra Avukatımız ile iletişime geçiniz.

Yasal Danışmanlık

Yer Ayırt