Coğrafi İşaret Tescil Süreci: İnceleme, İtiraz ve Tescil Aşamaları

Coğrafi işaret tescili, ürünlerin coğrafi kökenine, belirli bir bölgeye özgü niteliklerine veya üretim yöntemlerine bağlı olarak koruma altına alınmasını sağlar. Türkiye'de bu süreci düzenleyen en önemli mevzuat, Sınai Mülkiyet Kanunu (SMK) ve ilgili yönetmeliklerdir. Bu yazıda, coğrafi işaret tescil sürecinin şekli inceleme, esastan inceleme ve itiraz aşamaları ayrıntılı bir şekilde ele alınacaktır.

Şekli İnceleme (SMK m.38)

Başvurunun Şekli İncelenmesi

Türk Patent ve Marka Kurumu (TPMK), coğrafi işaret tescil başvurusunu öncelikle şekli açıdan inceler. Bu aşamada dikkate alınan hususlar şunlardır:

Başvuru Formunun İncelenmesi: Başvuru yapan kişinin kimliğine ilişkin bilgilerin başvuru formunda yer almaması durumunda başvuru yapılmamış sayılır. Bu durumda, başvuru sahibi herhangi bir hak iddia edemez.
Eksik veya Hatalı Bilgilerin Giderilmesi: Başvuru yapan kişinin kimliğine ilişkin bilgilerin eksik veya hatalı olduğunun tespit edilmesi halinde, Kurum bu eksikliklerin bir ay içinde giderilmesini talep eder. Eksikliklerin süresi içinde giderilmemesi durumunda başvuru yapılmamış sayılır.
İtiraz Hakkı: Başvurunun yapılmamış sayılmasına ilişkin karar, Kurumun nihai kararı olup, itiraz konusu yapılamaz.
Başvuru Şartlarının Yerine Getirilmesi: Başvuru yapanın kimliğine ilişkin bilgiler hariç olmak üzere, başvuruda SMK’nın 37. maddesinde belirtilen şartların yerine getirilmediğinin tespit edilmesi durumunda, Kurum bu eksikliklerin giderilmesi için üç aylık bir süre verir. Bu süre içinde başvuru sahibi talep ederse, eksikliklerin giderilmesi için iki defayı geçmemek üzere üçer aylık ek süre verilir. Eksik bilgi ve belgelerin süresi içinde gönderilmemesi veya gönderilen bilgi ve belgelerin şartları karşılamaması halinde başvuru reddedilir.

Esastan İnceleme

Başvuruların Esastan İncelenmesi

Kurum, eksiksiz olan başvuruları SMK’nın 34 ila 36 ve 39. maddeleri kapsamında inceler. Bu aşamada dikkate alınan hususlar şunlardır:

Teknik Bilgilerin Değerlendirilmesi: Kurum, teknik bilgilerin değerlendirilmesi amacıyla ilgili kurum ve kuruluşlardan görüş talep edebilir. Görüş için ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından ücret talep edilmesi halinde bu ücret, Kurum tarafından ödenir.
Yabancı Ülke Kaynaklı Coğrafi İşaretler: Yabancı ülke kaynaklı coğrafi işaret veya geleneksel ürün adı başvurusu Türkiye’de korunan coğrafi işaret veya geleneksel ürün adı ile aynı ise inceleme, bölgesel ve geleneksel kullanım ile benzer adların tüketici tarafından karıştırılması riski göz önüne alınarak yapılır. Bu gibi coğrafi işaretlerin ve geleneksel ürün adlarının kullanımına, sadece üretildiği kaynak ülkenin açık ve görülebilir şekilde etikette belirtilmesi halinde izin verilir.

Başvurunun Yayımlanması

Başvuruların Bülten Yayımı

Kurum, şekli ve esasa ilişkin şartları sağlayan başvuruları, Coğrafi İşaret ve Geleneksel Ürün Adı Bülteni'nde yayımlar. Yayım, SMK Yönetmeliği m.38’de belirtilen unsurları içerir.

İtiraz Aşaması (SMK m.40, SMK Yönetmeliği m.39)

Red Kararına İtiraz

Başvuru yapan, Kurumun red kararına karşı, kararın bildirim tarihinden itibaren iki ay içinde, itiraza ilişkin gerekçelerini belirterek Kuruma itiraz edebilir. Ayrıca, tescil talebinin SMK m.33 ila 37 ve 39’a uygun olmadığı iddiasıyla üçüncü kişiler veya 48. maddesi kapsamında önceki tarihli herhangi bir hak sahibi (marka sahibi), başvurunun Bülten’de yayımlandığı tarihten itibaren üç ay içinde başvuruya itiraz edebilir.

Üçüncü Kişi İtirazları

Üçüncü kişi itirazları hakkında başvuru yapana bilgi verilir. Başvuru yapanın, itiraza ilişkin görüşünü tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde Kuruma bildirmemesi halinde itiraz, mevcut bilgi ve belgeler kapsamında incelenir. Kurum, gerekli görmesi halinde tarafları uzlaşmaya teşvik edebilir. İtiraza ilişkin gerekçelerin veya itiraz ücretinin ödendiğine ilişkin bilginin süresi içinde Kuruma sunulmaması durumunda itiraz yapılmamış sayılır. Kamu kurum ve kuruluşlarınca yapılan itirazlardan ücret alınmaz.

İtirazların İncelenmesi

İtirazlar Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kurulu (YİDK) tarafından incelenir. Kurul, inceleme sırasında gerekli görmesi halinde taraflardan ek bilgi ve belge talep eder. Ek bilgi ve belgelerin bildirim tarihinden itibaren bir ay içinde sunulmaması halinde itiraz, mevcut bilgi ve belgeler kapsamında incelenir.

Kurul, itirazda ileri sürülen hususların değerlendirilmesi için ilgili kurum veya kuruluşlardan bir ay içinde gönderilmek üzere görüş talep edebilir. Görüş için ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından ücret talep edilmesi halinde bu ücret, itiraz eden tarafından bir ay içinde ilgili kurum veya kuruluşa ödenir ve Kuruma sunulur. Talep edilen ücretin süresi içinde ödenmemesi ve ödemeye ilişkin bilginin Kuruma sunulmaması halinde itiraz mevcut bilgi ve belgeler kapsamında incelenir.

İtiraz Sonuçlarının Yayımı

İtirazın incelenmesi sonucunda başvuruda değişiklik yapılması halinde başvurunun son hali, değişikliğe uğrayan kısım ayrıca belirtilmek suretiyle Bülten’de yayımlanır. Bu yayıma itiraz edilemez. İtiraz üzerine başvurunun reddedilmesi halinde karar Bülten’de yayımlanır.

Coğrafi İşaret Tescil Süreci

Tescil ve İtiraz Süreçleri

Bültende yayımlandığı tarihten itibaren üç ay içinde hakkında herhangi bir itiraz yapılmamış, yapılan itirazlar nihai olarak reddedilmiş veya itirazların değerlendirilmesi sonucunda değişikliğe uğramış başvuru tescil edilir. Tescil için sürecin tamamlandığına ilişkin bildirim tarihinden itibaren iki ay içinde tescil ücretinin ödenmesi ve ödemeye ilişkin bilginin aynı süre içinde Kuruma sunulması gereklidir. Tescil edilen coğrafi işaret ve geleneksel ürün adı, Bültende yayımlanır.

Tescilde Değişiklikler

Tescil Bilgilerinde Değişiklik Talebi

Tescil edilen coğrafi işaretin veya geleneksel ürün adının tescile konu özelliklerinde iklim değişikliği, teknolojik gelişmeler ve üretimde yeni metotların geliştirilmesi gibi nedenlerle değişiklik olması veya tescil belgesinde yer alan bilgilerde hata bulunması halinde değişiklik talebi, menfaati bulunanlar tarafından Kuruma yapılabilir. Değişiklik talebi için ücret ödenir. Değişiklik talebi, SMK m.38 kapsamında incelenir ve uygun bulunan değişiklikler Bülten’de yayımlanır. Değişikliğe, yayım tarihinden itibaren üç ay içinde gerekçeli ve yazılı olarak itiraz edilebilir. Bu itirazlar, SMK m.40’a göre incelenir. İtiraz olmaması veya inceleme sonucunda itirazın reddedilmesi halinde değişiklikler Bülten’de yayımlanır ve yayım tarihi itibarıyla kesinleşir. Değişiklikler, ilgililer tarafından yayım tarihinden itibaren en geç bir yıl içinde uygulanır.

SONUÇ

Bu yazıda coğrafi işaret tescil sürecinin aşamalarını ayrıntılı bir şekilde ele aldık. Coğrafi işaret tescili, yerel ürünlerin korunması ve tanıtılması açısından büyük önem taşımaktadır. Bu süreçte dikkat edilmesi gereken noktaları bilmek, başvuru sahiplerine büyük avantaj sağlayacaktır. Coğrafi İşaret Tescil Süreci hakkında hukuki destek almak için Çanakkale Marka Vekilimiz ile iletişime geçiniz.

Yasal Danışmanlık

Yer Ayırt