Geleneksel Ürün Adları: Tanımı, Kapsamı ve Tescil Süreci

Geleneksel ürün adları, bir ürünün belirli bir coğrafi bölgeye özgü olmaksızın, geleneksel üretim yöntemleri, bileşimler veya hammaddelerle ilişkilendirilmiş adlardır. Bu adlar, belirli bir süredir piyasada kullanılan ve tüketiciler tarafından tanınan ürünleri ifade eder. Türk Hukuku'nda geleneksel ürün adları, 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu (SMK) ile düzenlenmiştir. Bu yazıda, geleneksel ürün adlarının tanımı, kapsamı, korunma şartları ve tescil edilemeyecek adlar detaylı bir şekilde ele alınacaktır.

Geleneksel Ürün Adı Nedir?

SMK m.34/3'e göre, menşe adı veya mahreç işareti kapsamına girmeyen ve ilgili piyasada bir ürünü tarif etmek için geleneksel olarak en az otuz yıl süreyle kullanıldığı kanıtlanan adlar geleneksel ürün adı olarak korunur. Geleneksel ürün adının korunabilmesi için iki ana şarttan birini sağlaması gerekmektedir:

Geleneksel üretim veya işleme yöntemi yahut geleneksel bileşimden kaynaklanması,
Geleneksel hammadde veya malzemeden üretilmiş olması.

Örnek olarak mozzarella, ezogelin çorbası, ayran ve döner verilebilir. Bu adların belirli bir coğrafi bölgeden kaynaklanma şartı bulunmamaktadır.

Geleneksel Ürün Adının Özellikleri

En Az Otuz Yıl Kullanım: Geleneksel ürün adının piyasada en az otuz yıl süreyle kullanıldığı kanıtlanmalıdır.
Geleneksel Üretim veya İşleme Yöntemi: Ürünün geleneksel bir üretim veya işleme yöntemine dayanması gerekmektedir.
Geleneksel Bileşim veya Hammadde: Ürün, geleneksel bileşim veya hammaddelerden üretilmelidir.

Geleneksel Ürün Adının İşlevleri

Geleneksel ürün adlarının işlevleri, tüketicilere ürün hakkında bilgi sunma ve bu ürünlerin korunmasını sağlama açısından önemlidir:

Tanıtım: Geleneksel ürün adları, ürünün tanıtımını yaparak, tüketicilere bu ürün hakkında bilgi verir.
Koruma: Bu adlar, ürünün geleneksel üretim yöntemlerinin ve bileşimlerinin korunmasını sağlar.

Geleneksel Ürün Adı Olamayacak İşaretler

Belirli kriterleri karşılamayan adlar geleneksel ürün adı olarak tescil edilemez. Bu adlar şunlardır:

Geleneksel Ürün Adına İlişkin Şartları Taşımayan Adlar: Geleneksel üretim veya işleme yöntemi, bileşim ya da hammadde şartlarını karşılamayan adlar.
Ürünün Genel Özelliğini İfade Eden Adlar: Ürünün genel özelliklerini ifade eden, spesifik olmayan adlar.
Halkı Yanıltabilecek Adlar: Ürünün niteliği konusunda halkı yanıltabilecek adlar.
Kamu Düzeni veya Genel Ahlaka Aykırı Adlar: Kamu düzenine veya genel ahlaka aykırı adlar.
Kendi Ülkesinde Korunmayan Adlar: Kendi ülkesinde korunmayan, koruması sona eren veya kullanılmayan adlar.

Geleneksel Ürün Adlarının Tescil Süreci

Geleneksel ürün adlarının tescili, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından yapılmaktadır. Tescil süreci, başvurunun yapılması, başvurunun incelenmesi ve tescil kararı olmak üzere üç aşamadan oluşur.

Başvuru: Geleneksel ürün adı başvurusu, belirli form ve belgelerle Türk Patent ve Marka Kurumu'na yapılır.
İnceleme: Başvuru, şekli ve esas yönünden incelenir. Başvuru eksiklikleri varsa, tamamlanması için başvuru sahibine süre verilir.
Tescil Kararı: İnceleme sonucunda başvuru uygun bulunursa, geleneksel ürün adı tescil edilir ve Resmi Coğrafi İşaret ve Geleneksel Ürün Adı Bülteni'nde yayımlanır.

Sonuç

Geleneksel ürün adları, belirli bir coğrafi bölgeye özgü olmaksızın, geleneksel üretim yöntemleri, bileşimler veya hammaddelerle ilişkilendirilmiş ürünleri koruma altına alır. Bu adlar, tüketicilere kaliteli ve güvenilir ürünler sunma konusunda önemli bir rol oynamaktadır. Türk Hukuku'nda detaylı bir şekilde düzenlenen geleneksel ürün adları, yerel ve geleneksel değerlerin korunmasını ve yaşatılmasını sağlamaktadır. Bu yazıda ele alınan unsurlar ve işlevler, geleneksel ürün adlarının kapsamını ve tescil sürecini açıklamaktadır. Geleneksel ürün adlarının doğru bir şekilde kullanılması ve korunması, kültürel mirasın yaşatılmasına ve yerel ekonomilerin desteklenmesine katkıda bulunacaktır. Geleneksel ürünler adları hakkında daha fazla hukuki destek için Çanakkale Marka Vekilimiz ile iletişime geçiniz.

Yasal Danışmanlık

Yer Ayırt