Muris Muvazaası Olmayan İşlemler Nelerdir?

Muris muvazaası, miras bırakanın mirasçılarından mal kaçırma amacı güderek yaptığı muvazaalı işlemleri ifade eder. Bu tür işlemler, mirasçıların haklarını zedelemek için yapılır ve genellikle miras bırakanın aslında bağışlamak istediği taşınmazı, satış veya ölünceye kadar bakma sözleşmesi gibi göstererek devretmesi şeklinde gerçekleşir. Ancak, Yargıtay içtihatlarına göre muris muvazaası olarak değerlendirilmeyen işlemler de mevcuttur. Bu blog yazısında, Yargıtay kararları ışığında muris muvazaası olmayan işlemleri detaylıca inceleyeceğiz.

Muris Muvazaası Nedir?

Muris muvazaası, miras bırakanın malvarlığını mirasçılarından kaçırmak amacıyla yaptığı muvazaalı işlemleri ifade eder. Bu tür işlemlerde, miras bırakan gerçekte bağışlamak istediği bir taşınmazı, mirasçıları aldatmak amacıyla satış veya ölünceye kadar bakma sözleşmesi gibi göstererek devreder. Muris muvazaasının geçerli olabilmesi için şu unsurların bulunması gerekmektedir:

1. Tapuya kayıtlı bir taşınmazın varlığı.

2. Mirasçılardan mal kaçırma amacı.

3. Tapu sicil memuru önünde yapılan muvazaalı işlem.

4. Gerçek iradenin bağışlama olması.

Yargıtay Kararları Işığında Muris Muvazaası Olmayan İşlemler

1. Taşınırların Devri İşlemleri

   • Taşınır malların devri zilyetliğin devri ile gerçekleşir ve bu tür devirler muris muvazaası kapsamında değerlendirilmez. Miras bırakanın taşınır malı muvazaalı bir şekilde satış olarak gösterip aslında bağışlaması durumunda bile, gizli işlem geçerli sayılacaktır.

2. Tapusuz Taşınmazların Devri

   • Tapusuz taşınmazlar, taşınır mal kabul edilir ve zilyetliğin devri ile mülkiyet geçer. Bu nedenle, tapusuz taşınmazların devri de muris muvazaası kapsamında değerlendirilemez.

3. Vasiyetname Yolu ile Yapılan Kazandırmalar

   • Vasiyetnameler tek taraflı işlemler olup, karşı tarafın kabulüne ihtiyaç duymaz. Bu nedenle, muris muvazaası kapsamında değerlendirilemezler.

4. Bağışlama Yolu ile Yapılan Kazandırmalar

   • Miras bırakanın gerçek iradesi ile resmi bağışlama sözleşmesi arasında uyumsuzluk olmadığı sürece, bağışlama işlemleri muris muvazaası olarak değerlendirilemez. Saklı payı ihlal edilen mirasçılar yalnızca tenkis talebinde bulunabilirler.

5. Gizli Bağış Yoluyla Yapılan Kazandırmalar

   • Miras bırakanın, bedelini ödeyip üçüncü kişiden satın aldığı taşınmazı lehine yarar sağlamak istediği kişi adına tescil ettirmesi muris muvazaası kapsamında değerlendirilemez.

     
     

6. Kooperatif ve Şirket Ortaklık Payının Devri

   • Kooperatif ve şirket ortaklık paylarının devri kişisel hakların temliki niteliğinde olduğundan, bu devirler muris muvazaası kapsamında değerlendirilmez. Ancak genel muvazaa hükümlerine dayanarak iptal talep edilebilir.

7. Miras Bırakanın Haricen Sattığı Taşınmazın Tapuya Tescil Ettirilmesi

   • Miras bırakanın haricen sattığı taşınmazın mahkeme kararı ile tapuya tescil edilmesi işlemi muris muvazaası kapsamında değerlendirilemez. Miras bırakanın tapu memuru önünde doğrudan beyanı olmaması, muris muvazaasının unsurlarından birinin eksik olmasına neden olur.

8. İntifa Hakkı Tesisi

   • İntifa hakkı, taşınmaz üzerinde tam yararlanma hakkı sağlar ancak mülkiyeti devretmez. Yargıtay kararlarına göre, intifa hakkı muris muvazaası kapsamında değerlendirilemez. Genel muvazaa hükümlerine göre iptal edilebilir.

9. Uzun Süreli Kira Sözleşmesi Yapılması

   • Uzun süreli kira sözleşmeleri, muris muvazaası kapsamında değerlendirilemez. Miras bırakanın, mirasçılarından biri veya üçüncü kişi ile yaptığı uzun süreli kira sözleşmesi genel muvazaa hükümlerine göre iptal edilebilir.

10. Muvazaalı Borç Senedi Düzenlenmesi

    • Miras bırakanın mirasçılarından mal kaçırmak amacıyla düzenlediği borç senetleri, senede karşı senetle ispat kuralı gereğince geçerli kabul edilir. Mirasçılar bu tür senetlerin muvazaalı olduğunu ispat etmek zorundadır.

Sonuç

Yargıtay kararlarına göre, muris muvazaası olarak değerlendirilmeyen işlemler belirli koşulları taşımaktadır. Taşınır malların devri, tapusuz taşınmazların devri, vasiyetname, bağışlama, kooperatif ve şirket paylarının devri, haricen satış ve intifa hakkı gibi işlemler muris muvazaası kapsamında değerlendirilememektedir. Miras bırakanın gerçek iradesi ve yapılan işlemin niteliği bu tür davalarda belirleyici olmaktadır. Mirasçılar, muvazaanın ispatı için genel muvazaa hükümlerine başvurabilirler ve bu süreçte yargısal içtihatlar yol gösterici olacaktır. Muris Muvazaası Olmayan İşlemler ile ilgili detaylı bilgi almak için Çanakkale Gayrimenkul Avukatımız ile iletişime geçiniz.

Yasal Danışmanlık

Yer Ayırt