Yargıtay Kararıyla Kira Bedelinin Tespiti Davası

Kira bedelinin tespiti davaları, özellikle uzun süreli kira sözleşmelerinde önemli bir hukuki konuyu oluşturur. Bu blog yazısında, Yargıtay 6. Hukuk Dairesi'nin 11.02.2015 tarihli ve E. 2014/13763, K. 2015/1173 sayılı kararı incelenecektir. Bu karar, kira bedelinin belirlenmesinde hangi kriterlerin dikkate alınacağı ve Türk Borçlar Kanunu'nun (TBK) 344. maddesinin uygulanması konusundaki uyuşmazlıklara ışık tutmaktadır.

Yargıtay Kararının Özeti

Yargıtay 6. Hukuk Dairesi'nin kararına konu olan olayda, 15.05.2008 tarihinde başlayan ve 10 yıl süreli olan bir kira sözleşmesi mevcuttur. Davacı, kira bedelinin 15.05.2013 tarihinden itibaren aylık 40.000 TL olarak tespit edilmesini talep etmiştir. Ancak yerel mahkeme, son ödenen net kira bedeli olan 23.000 TL'yi ve brüt kira bedeli olan 27.000 TL'yi esas alarak, 2013 yılı Mayıs ayına ilişkin ÜFE oranını ekleyerek kira bedelinin aylık 28.027,48 TL olarak tespitine karar vermiştir.

Davacı kararı temyiz etmiş ve Yargıtay, kira sözleşmesinin 10 yıl süreli oluşu ve sözleşmede kira artış oranının belirlenmiş olması nedeniyle yerel mahkeme kararını bozmuştur. Yargıtay, sözleşmede belirtilen artış oranına göre kira bedelinin belirlenmesi gerektiğini vurgulamıştır.

Kira Bedelinin Tespiti Davasında

Hukuki Sorun

Bu karar, beş yıldan uzun süreli kira sözleşmelerinde TBK m.344/3’ün uygulanıp uygulanamayacağı konusunda önemli bir tartışmayı gündeme getirmiştir. TBK m.344/3, beş yıldan uzun süreli veya beş yıldan sonra yenilenen kira sözleşmelerinde kira bedelinin belirlenmesine ilişkin hükümleri düzenler. Ancak, sözleşmede kira artışına dair bir hüküm varsa, bu hükme rağmen kira bedeli tespiti davası açılıp açılamayacağı sorunu ortaya çıkmaktadır.

Yargı Mercilerinin Görüşleri

A. Yerel Mahkemenin Görüşü

Yerel mahkeme, kira sözleşmesinin 10 yıllık olmasına rağmen, TBK m.344/3’e dayanarak kira bedelinin tespitine karar vermiştir. Ancak mahkeme, kira bedelini belirlerken yalnızca ÜFE oranını dikkate almış, diğer kriterleri göz ardı etmiştir.

B. Yüksek Mahkemenin Görüşü

Yargıtay ise, sözleşmede kira artış oranının açıkça belirlenmiş olmasına dikkat çekmiş ve yerel mahkemenin kararını bu nedenle bozmuştur. Yargıtay, kira sözleşmesinde artış oranı belirtilmişse, kira bedelinin bu artış oranına göre belirlenmesi gerektiğini ifade etmiştir.

Kira Bedelinin Tespiti Davası Hakkında

Doktrinin Görüşleri

A. Kira Tespit Davasını Mümkün Gören Görüş

Bazı hukukçular, beş yıldan uzun süreli kira sözleşmelerinde TBK m.344/3’e dayanarak kira bedelinin tespitinin mümkün olduğunu savunur. Bu görüşe göre, kira artışına dair bir anlaşma olup olmadığına bakılmaksızın, beş yılın sonunda emsal kira bedeli belirlenebilir.

B. Kira Tespit Davasını Reddeden Görüş

Diğer bir görüş ise, beş yıldan uzun süreli kira sözleşmelerinde TBK m.344/3’e dayanarak kira bedelinin tespitinin mümkün olmadığını savunur. Bu görüş, sözleşme süresince belirlenen kira bedeline sadık kalınması gerektiğini ve beş yıl geçtikten sonra tespit davası açılamayacağını öne sürer.

Genel Değerlendirme ve Sonuç

Yargıtay 6. Hukuk Dairesi'nin bu kararı, kira bedelinin tespiti konusunda önemli bir içtihat oluşturmuştur. Beş yıldan uzun süreli kira sözleşmelerinde, sözleşmede kira artış oranı belirlenmişse, bu oran dikkate alınarak kira bedeli belirlenmelidir. Ancak, TBK m.344/3'ün uygulanmasında, kira artış oranının bulunmadığı durumlarda emsal kira bedeli ve hakkaniyet ilkesi göz önünde bulundurulmalıdır.

Bu karar, kira sözleşmelerinde tarafların hak ve yükümlülüklerinin belirlenmesinde önemli bir rehber niteliğindedir. Kira bedelinin tespiti davalarında, sözleşmenin süresi ve içeriği dikkate alınarak karar verilmesi, tarafların haklarının korunması açısından büyük önem taşımaktadır.

Yargıtay'ın bu kararı, kira sözleşmelerinin hukuki niteliği ve uygulanması konusunda önemli bir içtihat oluşturmakta ve kira bedelinin tespiti davalarında taraflara yol göstermektedir. Bu tür davalarda, tarafların kira sözleşmelerinin hükümlerine ve yasal düzenlemelere uygun hareket etmeleri, uyuşmazlıkların çözümünde adil ve hakkaniyetli sonuçlara ulaşılmasını sağlayacaktır. Kira bedelinin tespiti davası hakkında daha fazla bilgi almak için Çanakkale Gayrimenkul Avukatımız ile iletişime geçebilirsiniz.

Yasal Danışmanlık

Yer Ayırt